Η Πλακαρή Καρύστου

Η αρχαιολογική θέση, Πλακαρή.

(Οι πληροφορίες και οι εικόνες έχουν αντληθεί απο το Website: www.plakariproject.com)

Η Πλακαρή βρίσκεται στην κορυφή ενός παράλιου λόφου στο τέλος της δυτικής παραλίας της πόλης της Καρύστου, στην Νότιο Εύβοια.

Απο τις ανασκαφές που διενεργήθηκαν στο λόφο απο το 2011 έως το 2014 ήρθαν στο φώς ένα κτίριο δύο δωματίων του 4ου π.Χ. αιώνα και πάνω απο 5.500 θραύσματα αμφορέων (πάνω απο 70 κιλά), πράγμα που αποδεικνύει οτι το μέρος αυτό του κτιρίου λειτουργούσε ως αποθήκη. Επίσεις, τείχη και θεμέλια ενισχύουν την άποψη οτι κατά την διάρκεια του 4ου αιώνα το ιερό της Πλακαρής αναδιοργανώθηκε σε μεγάλο βαθμό. Αυτό αποδεικνύεται απο την ύπαρξη ενός στεγασμένου κτιρίου, ενός προαυλίου καθώς επίσης, σε μια χαμηλότερη πεζούλα, ενός μεγάλου ανοιχτού χώρου δημιουργημένου απο εκτεταμένα στρώματα πέτρας που πιθανώς να φιλοξενούσε σχετικά μεγάλες ομάδες κόσμου. Η πρόσβαση σ΄ αυτόν τον χώρο πιθανόν να γινόταν απο μία πύλη.

Στα προϊστορικά στρώματα, εκτός απο κτίρια και πέτρινες κατασκευές βρέθηκε ένας μεγάλος αριθμός λίθινων εργαλείων, όπως, λίθινα σφυριά, τσεκούρια, λεπίδες και αιχμές απο οψιδιανό και πυρόλιθο (τσακμακόπετρα). Βρέθηκαν αγγεία κλειστού και ανοιχτού τύπου, θραύσματα απο δοχεία τυριού καθώς και αγνίθες. Τα αγγεία και οι διαφορετικοί τύποι οψιδιανού, (σκουρόχρωμος - πιθανόν απο τη Μήλο και οψιδιανός με λευκές φλέβες - πιθανόν απο το Γυαλί) ενισχύουν την άποψη ότι οι κάτοικοι της Πλακαρής είχαν επαφή με περιοχές πλησιέστερες όπως η ανατολική Ατιική και οι βόρειες Κυκλάδες αλλά και με μακρινές όπως οι νότιες Κυκλάδες και πιθανόν το ανατολικό Αιγαίο.

Τα ευρήματα (τείχη, κτιριακές κατασκευές, αγγεία) απεικονίζουν ένα σημαντικό οικισμό που αποτελείται απο μικρά συγκροτήματα με καλύβες, δισκορπισμένα στην κορυφή. Η παρουσία σταφυλιών, ελαιών και δημητριακών σε δείγματα εδάφους απο την Πλακαρή υποδεικνύουν οτι η χρήση της γης γύρω απο τον οικισμό ήταν χαρακτηριστική ενός τυπικού Μεσογειακού πολυπολιτισμικού συστήματος. Τα αγροτικά προϊόντα καταναλώνονταν στην Πλακαρή και κατά την διάρκεια των θυσιών (το κριθάρι έπαιζε σημαντικό ρόλο στις θυσίες ζώων, σύμφωνα με τις πηγές απο αρχαία κείμενα).

Το Φθινόπωρο του 2014, έρευνες σε δείγματα άνθρακα που πραγματοποίησε η Αμερικανική Σχολή Κλασσικών Σπουδών της Αθήνας έδειξαν οτι στον περιβάλλοντα χώρο της Πλακαρής δεν υπήρχαν μόνο γεωργικές καλλιέργιες αλλά και δάση ελαιοδέντρων, βατομουριές (θάμνοι) και ότι το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής, περίπου 90% καλυπτόταν απο δάση βελανιδιάς. Οι βελανιδιές ήταν τόσο πολλές ώστε το ξύλο της το βλέπουμε να χρησιμοποιείται ως καυσόξυλο, οικοδομικό υλικό αλλά και για την κατασκευή διαφόρων αντικειμένων. Σε πλήρη, λοιπόν, αντίθεση με την κατάσταση που επικρατεί σήμερα, στα πέριξ του οικισμού και σε απόσταση αναπνοής θα πρέπει να υπήρχαν σημαντικά δάση βελανιδιάς.